Bi Elgoibartar "el valle de los caidos"en

Informazioaren arabera, bi Elgoibartar daude "el valle de los caidos"en lurperatuta:

·Rosendo Castañal Fdez (24.03.59) "nicho 631"

·Emeterio Oria Zubizarreta (05.07.62) "nicho 7685"

Ikur Frankistak

Hemen ikusi daiteken bezala, ikur Falangistak, oraindik Elgoibarko kaleetan jarraitzen dute. "memoria historica"deritzon legea bete beharrean, oraindik Frankismoaren ikurrak ikusi behar ditugu Elgoibartarrok.

Denbora dexente pasatu da, Elgoibar1936 Taldetik, hau salatu eta legea betetzeko eskatu geniola Elgoibarko Udalari, baina momentuz ez dute beraien hitza bete.

Herritar batzuek eta bizikide batzuk, ikur hauek kendu dituzte. Baina ez dugu uste lan hau, horrela egin behar denik, lan hau, Elgoibarko Udalak egin beharrekoa dela iruditzen zaigu, ez herritarrek beraien kontura egin beharrekoa. Elgoibarren Guda Zibilan, herritarren ehuneko 10ak ihes egin, 22 pertsona fusilatu, asko eta asko gartzeleratu,... eta oraindik Frankisten Ikurrrak mantendu behar ahal ditu Elgoibarko Udaletxeak?

Zenbatutakoen arabera, Urasandin, 20tik gora ikur daude, ordua da, legea bete eta ikur hauek eta beste guztiak, (oraindik 40tik gora...) betiko kentzea!

Espero dugu, beste urte bat ez pasatzea!

Madarixako Gorpuaren Aranzadiren Informea

Irakasleen “depurazioa” Elgoibarren.

Faxistak herrira sartu eta geroko errepresio izugarri horretan, sei irakasle izan ziren "DEPURATUAK" Elgoibarren:


-CINCUNEGUI ECO, Francisca
-IRAZABAL BURPIDE, Hilaria (Altzolako eskolakoa)
-LOPIZ GALARRAGA, Adelaida
-PINEDO ARZA, Priscila
-SIERRA,Guillermo
-Del VAL SAN JUAN, Martiana

Faxisten sarrera Elgoibarren[2].

Publish at Scribd or explore others:

Franco Elgoibarko Alkatea

Hemen ikusi daitekeen bezala, Franco elgoibarko alkate izendu zuten, 1949.urtean. Eta bertatik kendu ez dutela iruditzen zaigu, Francok Elgoibarko alkate izaten jarraitzen duela uste dugu.

30 urte geroago, plaka frankistak, frankisten izenean kaleak, fusilatuak atera gabe, Franco elgoibarko alkate izaten...

Noiz bukatu behar dugu Frankismoarekin behingoz? ordua da gauza hauek guztiak behingoz, eta betirako elgoibarko herritik eta baita Euskal Herritik, kentzeko!

Pedro Muguruza kalea

Pedor Muguruza elgoibartarrak, altxamendu militarra sustengatu zuen, 2.errepublika garaian, eta altxamendua jaso ostean, "Direccion General de Arquitecturas" Falangearen esku zegoen, eta bertako zuzendaria genuen Pedro Muguruza .

"Valle de Los Caidos" -en arkitektua izan zen 1942an, Francoren agindupean.

Argazki hau, "valle de los Caidos" deritzon tokian hartuta dago.Bertan , Franco-rekin batera, Pedro Muguruza elgoibartarra dago. Bertako lehen arkitektua, berau izan zen, eta Franco-ren lagun handia zen, bere eskuin eskua.

Elgoibar 1936 plataformak,pertsonaia honek elgoibarren etorbide bat edukitzea onartezina dela deritzo.

Pertsona asko hil ziren, eraikuntza lanetan eta ezin da onartu elgoibarko kaleetan pertsona hau goraipatzeko kale bat edukitzea.

Horregatik, kale honen izena aldatu eta beste izen bat ematea irudituko zitzaigun egokiena, bai elgoibarren frankistek erahil zituztenengatik, eta baita, "Ley de la Memoria Historica"-k horrela dioelako.

Espainiar estatuko herri askotan hasi dira kaleen izenak aldatzen, Aragon-en, Mallorkan (Palman, 68kaleren izenak),eta baita Euskal Herrian ere, Nafarroan, adibidez, 20 kale izenez aldatuko dituzte Txantrean.

Adibide asko daude, baina posible ote da Elgoibarren?

ikur frankistak elgoibarren

"Memoria historica" deritzon legearen arabera, ikur frankista guztiak, kenduta egon beharko litzatezke. Momentu hauetan, elgoibarko etxe askotan, oraindik ikur falangista eta frankista asko daude, eta hauek hor egotea, lotsagarria iruditzen zaigu. Hainbeste, urte pasa eta gero, oraindik, frankismoaren ikurrak ikustea, penagarria da.



Argazki hauek, artetxeko etxeetan ateratakoak dira, bertan, portal bakoitzak, bere ikur frankista dauka, eta baita bi plaka erraldoi ere, beheko argazkian ikus daitekeen bezala.



hemen azpian ikusi dezakegu, plaka erraldoi bat, bertako bizilagunak, gutun baten bidez, hauek kentzeko eskaria burutu zuten aspaldi, baina momentuz ez dute elgoibarko udaletxearen partetik eratzunik jaso.



Ezin dugu hau pasatzen utzi, eta ikur frankista guztiak kentzeko legea, betearazi behar dugu, onartezina da, eta ordua da elgoibarko udalak zerbait egiteko!!

Legea betez , ikur frankista guztiak KENDU!!!

Madarixa

Aupa lagunak!

Hemen dauzkagu madarixan burututako ehorzketaren argazki batzuk. Goizeko 9etan joan ginen, eta bertan aranzadiko eta elgoibar1936 plataformak, gorpua atera genuen.

12ak alderako, gorputza aterata zegoen, eta omenaldi xume bat egin genion.


Lehenik, aurkezpen txiki bat, Jasotako gorputzak, 1,65 neurtzen zuela, eta 25 urte inguruko gaztea zela. Ahotik tiro bat zeukala eta ez dakigun arren, bizkarretik beste bat omen dauka.




Dantzaldia egin ostean, lore sorta bat eskeini genion.

gorputza oso egoeran onean zegoela esan digute Aranzadikoek, eta hau nahiko arraroa da, zegoen tokian ikusita, zulo hau dena zakarrez beteta bait zegoen, milaka botila, bizikletak, txakurrak,....

Botak ere oraindik mantentzen zituen, argazkian ikusi daitekeen bezala.
71 urte eta gero, azken finean, atera eta frankistak egin zituzten astakeriak gogorarazi nahi ditugu, batzuk azkar baino azkarrago ahaztu nahi dituzten bitartean. Oraindik lan handia dago elgoibarren, baita beste herri guztietan ere, beraz anima zaitezte! denon lana da, eta jakin beharra daukagu!

ehorzketa

Abenduaren 16an, gerra zibilean fusilaturiko gudari baten ehorzketarekin lanean hasi ginen, Madarixan, gudari hau, 1936.ko Irailaren 21ean hil zuten. Bertan dagoen karobi batean, omen zegoela jakinarazi ziguten, eta eskabadorea erabiliz, zulatzen, eta sasiak kentzen hasi ginen.

Dirudienez, zakarrontzi bezala erabiltzen zen karobi hori, eta dena boteilaz, eta zakarrez beteta zegoen.

Bertan, hasiera batean, 2 txakurren hezurrak aurkitu genituen, eta azken finean, aurkituko ez genuelakoan, azkeneko paladarekin, bere kazkezurra azaldu zen. Oso egoera onean dagoelakoan gara.

Hurrengo egunean, hilak 17, Aranzadiko arkeologo batzuekin harremanetan jarri, eta lekua garbitzen aritu gara.

Hilaren 22an, Madarixa gainan, omenaldi xume bat egitea erabaki dugu, eguerdiko 12etan, eta deia zabaltzen dizuegu Elgoibartar eta Azkoitiar guztiei omenaldi eta prentsaurreko honetan parte hartzeko.

Hilobiak Elgoibarren

Hobiak elgoibarren

8 tokitan, 15 pertsona daude hobiratuak.
Hamabost herritar hauek altxamendu faxistaren ondorioz desagertuak dira.

Hamabost herritar hauen senideek ezin izan zuten dolurik ere egin.
Juiziorik gabe erailak izan ziren.
Eta lurpean ahaztuak.

Gertaera hauengatik inor ez zuten juzgatu, ez kondenatu.
Eta, 70 urte eta gero, lurpetik ateratzeko zain daude.


Azkarate inguruan, Elgoibarreranzko bidean.

1.- Madariaga auzoan, elizatik hurbil. Pertsona bateko hobia.

2.- Ameztigaina deituriko tokian. Pertsona bateko hobia.

3.- Munokua deituriko tokian. Pertsona bateko hobia.

4.- Garamana deituriko tokian. Pertsona bateko hobia.

5.- Amezti baserri azpian. Pertsona bateko hobia.


Ziardamendi inguruan

6.- Ziardamendiko iparraldean. 5 pertsonakoa.

7.- Ziardamendiko iparraldean, bestearen gainean. 4 pertsonakoa.

8.- Ziardamendi gainaldean. Pertsona bateko hobia.

9.- Ziardamendi gainaldean. 6 pertsonakoa. 1982an atera zituzten. Zubiaur Bataloiko 6 gudari ziren, eta euren senideek hilobiratu zituzten, Derion.

argazkiak

Kultur etxean

Plaza handiko Txankakua zubituk astoekin lagunduta, soldaduak.

Elgoibarko ezkutaleku bat ikusi dezakegu hemen, argazkia webgune aleman batean zegoen.

Elgoibartarrak gartzela eta erbestean

Elgoibartarrak Gartzelan eta Erbestean

Ziriako Uriarte

9 urte eta erdi pasatu zituen gartzelan, hauetariko 9 hilabete heriotz zigorpean.

Badiola Salegi Faustino (UGT)

Gurseko “Campo de Concentración”-en.

Diaz Exposito Leon(PSOE)

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Duran Berasategi Epifanio(UGT)

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Gonzalez Garate Victoria

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Iriondo Sodupe Jose(STV)

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Juaristi Villar Guillermo(STV)

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Muguruza Mendikote Lorenzo(PNV)

Gurseko “Campo de Concentración”-en

Josefa Osoro Mendikute

Frantziako "campo de Concentracion" batean.

Julita Gorrotxategi Osoro

Frantziako "campo de concentracion" batean.

Maria Luisa Gorrotxategi Osoro

Frantziako "campo de concentracion" batean.

Juan Jose Gorrotxategi osoro

Frantziako "campo de concentracion" batean.

Pilar Arregi Garate

Campo de concentración de ARGELES SUR MER.Pilar Arregi Garate


SANTOÑAKO EL DUESO KARTZELAN IZANDAKO ELGOIBARTARRAK

Andonegi Beristain, Romualdo

Deban jaioa, Elgoibarren bizi, 32 urte, tornularia, seme-alaba bat.

Epaia: 30 urte.

Azpiazu Crucelegui, Jacinto

Elgoibarren jaioa, 31 urte, armagina, ezkongabea.

Epaia: 30 urte.

Barrenechea Juaristi, Juan

Elgoibarren jaioa, 22 urte, arotza, ezkongabea.

Epaia: 30 urte.

Barrutia Aristondo, Fulgencio.

Elgoibarren jaioa, 33 urte, armagina, hiru alaba.

Epaia: 30 urte.

Carral Martinez, Teodoro

Elgoibarren jaioa, 36 urte, grabatzailea, hiru seme-alaba.

Epaia: 30 urte.

Gil Aulestiarte, Eusebio

Elgoibarren jaioa, 21 urte, jornalaria, ezkongabea.

Epaia: 20 urte.

Mardaras Areta, Elias.

Elgoibarren jaioa, 28 urte, mikeletea, ezkongabea.

Epaia: 30 urte.

Uria Gabilondo, Alejandro

Elgoibarren jaioa, 25 urte, pilotaria, ezkongabea.

Epaia: 30 urte.

Frentean hildako elgoibartarrak

Frontean hiladako Elgoibartarrak (Errepublikar eta Abertzaleak)

Aniceto Albisu Etxabe

1937.ko Martxoaren 31an, Albertian hil da, Ariztimuño Batailoiarekin.

Tomas Anzola Agirre

1937.ko Martxoaren 31an, Otxandion hil da, Gatzaran Matxinada batailoiarekin.

Zakarias Aspiazu Cruzelegi

1937.ko Apirilaren 5ean, Barazaren hil da, Ibilgailu Blindatuen batailoarekin.

Luis Astigarraga Arana

1936.ko Irailaren 16an Eibarren hil da, amuategi batailoarekin.

Jose Txurrukas Zabaleta

1937.ko Otsailaren 23an Asturiasen hil da, amaiur batailoarekin.

Martin Etxebarri Txasko

1936.ko Abuztuaren 2an Tolosan hil da, Errusia batailoarekin.

Asensio Gabilondo Agirre

1937.ko Apirilaren 30ean Zugastietan hil da, Amuategi batailoarekin.

Julio Gabilondo Agirre

1936.ko Azaroaren 8an hil da, Markinako Ordena Publikoa batailoarekin.

Lazaro Gabilondo Olañeta

1936.ko Urriaren 26an Markinan hil da, Markinako Ordena Publikoa batailoarekin.

Hipólito Sánchez Etxaburu

1937.ko Maiatzaren 10ean Solluben hil da, Otxandio Batailoarekin.

Angel Suarez Etxebarria

1937.ko Martxoaren 10ean Otxandion hil da.

Manuel Larrea Alberdi

1936.ko Abenduaren 2an, Eibarren hil da, Amuategi batailloillarekin.

Andres Lejardi Lisundi

1937.ko Apirilaren 25ean, Basurto hospitalean hil da, amuategi batailoia.

elgoibarren fusilatuen zerrenda

36-39an fusilatutako elgoibartarrak (osatugabea)

Tomas Dueñas de Pablo

Logroñon jaio, eta 1937.ko Apirilaren 19an Fusilatua Elgoibarren.

Eduardo Durillo Moreno

Salamancan jaio 1937.ko Apirilaren 21ean Fusilatua Kalamuan Elgoibar 23 urte zituela.

Celestino Onaindia Zuloaga

Markinan jaioa, 1936.ko Urriaren 28an Fusilatua Hernanin, Elgoibarren bizi zen.

Pedro Julian Agirre Gallastegi

Elgoibarren jaioa 1936.ko Urriaren 1ean fusilatua Meagasen, Zumaian bizi zen, 24 urte.

Justo Agirre

Elgoibarren jaioa.

Jose Alberdi Arrieta

Elgoibarren jaioa eta 1936.ko Abenduaren 26an fusilatua Maltzagan, elgoibarren bizi zen.


Jose Alberdi Etxaniz

Azkoitian jaioa eta 1936.ko Abenduaren 26an fusilatua Maltzagan, elgoibarren bizi zen eta 54 urte zituen.

Marcos Aldabe

Nafarroan jaio eta 1937.ko Apirilaren 19an fusilatua elgoibarren, elgoibarren bizi zen eta 28 urte zituen.

Pedro Arrieta Larrañaga

Elgoibarren jaioa eta Deban fusilatua elgoibarren bizi zan eta 27 urte zituen.

Josefa Arrillaga Arrizabalaga

Elgoibarren jaioa eta 1937.ko Martxoaren 30ean fusilatua soraluzen, soraluzen bizi zen 48 urte zituen.

Angel Arteaga Amurrio

Labastidan jaioa eta 1938.ko Urtarrilaren 22an fusilatua elgoibarren, elgoibarren bizi zen eta 64 urte zituen.

Emilio Etxarri Ornosagasti

Elgoibarren jaioa eta 1939.ko Apirilaren 17an elgoibarren fusilatua, eta elgoibarren bizi zen eta 53 urte zituen.

X.Izagirre

Elgoibarren jaioa.

Upai Baserrian fusilatu zuten, mendaron bizi zen.

Felix Gastesi (pilotaria)

Tolosan jaioa, pelotari oso ona eta ezkertia elgoibarren fusilatua.

Joakin Giner Oliver

Alicanten jaioa eta 1937ko Apirilaren 19an fusilatua elgoibarren, elgoibarren bizi zen.

Esteban Lopez

Badajozen jaioa, eta 1937.ko Apirilaaren 21ean fusilatua, elgoibarren bizi zan.

Angel Osoro “aberri”

Mutrikun jaioa eta elgoibarren fusilatua, elgoibarren bizi zen eta 42 urte zituen.


Alejandro Retolaza Larreategi

Elgoibarren jaioa 1938.ko Martxoaren 12an fusilatua Bilbon, elgoibarren bizi zen eta 42 urte zituen.

Pedro Telleria askasibar

Elgetan jaio eta 1937.ko Apirilaren 25ean fusilatua elgetan elgoibarren bizi zan eta 54 urte zituen.

Jose Villasua

A Coruñan jaioa eta 1937.ko Apirilaren 19an elgoibarren fusilatua eta elgoibarren bizi zan.

sarrera

Elgoibar1936, elgoibarko memoria istorikoa berreskuratzeko herritarrek sortutako taldea da. Gure herrian, frankistek eginiko hilketa eta sarraskiak kontatzeko sortu dugun taldea da, herriak herriarentzat kontatutako istoria, "galtzaileen" istoria.

Gure helburuetariko bat, elgoibarko mendietan dauden fusilatuak lurpetik atera eta identifikatzea da.

Herrian zear elkarrizketa ezberdinak egingo ditugu, gerratea bizi izan zutenen artean eta beraiek kontatu ahal izango dute istoria.

Bada ordua iada, elgoibarko egiazko istoria jakiteko.